آنلاین ژورنالسیم چیست؟ - جلسه دوم

آنلاین ژورنالیسم چیست؟ جلسه دوم 5/12/1385

یادداشت‌برداری از کلاس دکتر شکرخواه

منبع لاتین Online Journalism FAQ

تعریف ژورنالیسم: روزنامه‌نگاری در واقع یک عبارت non – fiction و مستند است. هر روایت غیرداستانی یا خطی که واقعیت‌ها (facts) و رخدادهایی (Events) را که عمیقاً ریشه در زمان دارد تجزیه و تحلیل می‌کند (خواه مربوط به زمان معاصر باشد خواه تاریخی).

این روایت‌ها را خبرنگاران، نویسندگان و سردبیران انتخاب و مرتب می‌کنند تا روایتی را از منظری ویژه و از دید متفاوت بیان نمایند.

روزنامه‌نگاری به طور سنتی چاپی بوده یا روی فیلم (اشاره به صنعت سینما) present می‌شده یا روی رادیو و تلویزیون broadcast می‌شده است.

«آنلاین» به عنوان یک گونه متفاوت روزنامه‌نگاری جایگاه‌های متفاوتی دارد. برجسته‌ترین این جایگاه‌ها، world wide web یا (www) یا w3 به اضافه سرویس‌های اطلاعات تجاری آنلاین، مانند (AOL) است. ایمیل‌های ساده اینترنتی نیز نقش بزرگی ایفا می‌کنند. سی‌دی‌رام‌هایی که به یک وب سایت یا یک عرصه آنلاین دیگر پیوند داده شده‌اند نیز اهمیت دارند به علاوه اینترانت‌ها و سیستم‌های BBS (مخفف Bulletin board system).

اینترنت در گذشته و اکنون:

ـ در گذشته اینترنت فقط خط بود و تصویر و صدا نداشت. اینترنت اتصال تلفن‌ها و کامپیوترها و  سرورها به هم بود. مثل ارتباط chat که تنها خط است. اما web علاوه بر خط دارای صدا و تصویر نیز هست. صفحات ترکیبی از صوت و تصویر و خط است. بحث www استخوان‌بندی آنلاین است.

ویژگی‌های آنلاین ژورنالیسم:

1ـ Real Time قابلیت پخش همزمان:

آنلاین ژورنالیسم می‌تواند با به روزرسانی اخبار فوری و حوادث در زمانی که رخ می‌دهند، به صورت همزمان منتشر شود.

2ـ Shifted Time قابلیت پخش با زمان تأخیر:

آنلاین ژورنالیسم همچنین از قابلیت پخش با زمان تأخیر (زمان غیرواقعی نیز استفاده می‌برد. تنها فرق‌اش این است که دامنه مخاطبان‌اش یکی نیست. آنلاین دقیقاً مانند نشریات چاپی می‌تواند مقالات را برای مشاهده در زمان حال یا آینده منتشر و بایگانی نماید. برخلاف رادیو و تلویزیون یک طرفه به کرسی نمی‌رود. صد البته دسترسی به مقاله‌های ژورنالیسم بسیار آسان‌تر از چاپی‌هاست.

3ـ Multimedia (چند رسانه‌ای) جزئی از آنلاین ژورنالیسم:

آنلاین ژورنالیسم می‌تواند از اِلِمان دیگری هم به نام مالتی مدیا استفاده کند که می‌تواند مشتمل بر متن، گرافیک، صدا، موسیقی، موشن ویدیو، انیمیشن (پویانمایی) و 3D (کارهای سه بعدی و پرسپکتیو) باشد. اینها ویژگی‌هایی است که در رادیو، تلویزیون و روزنامه وجود ندارد.

4ـ Interactive (تعاملی):

حالت کنش و واکنش متقابل داشتن است (State of being Interactive). این راز آنلاین ژورنالیسم و بهترین ویژگی برای آن است. فرا اتصال‌ها (Hyperlinks) مکانیزمی عمده را برای این تعامل بر روی وب مهیا می‌کنند. مصادیق آنلاین ژورنالیسم همان هایپرنیک‌هاست، اصلیترین چیزی که مکانیزم وب را به رخ می‌کشد.

مقایسه آنلاین ژورنالیسم با روزنامه‌نگاری سنتی:

روزنامه‌نگاری سنتی شامل نشریات چاپی، رادیو و تلویزیون و دیجیتال ژورنالیسم، هادی مخاطب است، مخاطبان را راه می‌برد و به وسیله یک روایت خطی (Linear narrative) هدایت می‌کند، یک طرفه است.

باسیتیزن کار دارد نه با نتیزن. اما آنلاین ژورنالیسم، به مخاطب اجازه می‌دهد پارتیسیپنت باشد (مشارکت کند) به گونه‌ای که او مسیر ]دلخواهش[ را با کلیک کردن بر روی مجموعه‌ای از صفحات لینک داده شده، انتخاب می‌‌کند.

از کارهای دیگر روزنامه‌نگاری آنلاین این است که عمق می‌بخشد، جزئیات و توصیف به همراه می‌آورد. یک روزنامه‌نگاری آنلاین می‌تواند مجموعه‌ای از صفحات متصل به هم باشد.

بحث feed back:

در آنلاین ژورنالیسم خوانندگان / مشارکت‌کنندگان می‌توانند فوراً به مطالبی که ژورنالیست آنلاین برای آنها مهیا کرده است پاسخ دهند. این پاسخ‌ها به شکل‌های متعددی به خود می‌گیرند که عبارتند از:

· ایمیل به گزارشگر یا دبیر که به نامه‌های سنتی که به دبیران نشریات چاپی ارسال می‌شود، شباهت دارد. با این تفاوت که نامه‌ها در آنلاین ژورنالیسم، سریع‌تر از نامه‌های ارسالی به نشریات چاپی منتشر می‌شوند. آنلاین ژورنالیسم همچنین از «بحث‌های مقوله‌بندی شده» بهره می‌برد که به خوانندگان مجال پاسخگویی سریع به یک مقاله و همچنین نظرات دیگر خوانندگان را می‌دهد.

· خوانندگان می‌توانند در «آفرینش دسته‌جمعی» یک «محیط محتوایی» که از مقاله اولیه و گزارش اصلی آنلاین ژورنالیست نشان می‌گیرد، مشارکت کنند. بلاگ‌ها (مختصر شده وبلاگ) این فرآیند را تسهیل می‌کنند.

ویژگی‌های انتشار در آنلاین ژورنالیسم (News Distribution):

1ـ ارزان بودن Cheap

2ـ در دسترس همگان بودن Ubiqutious

3ـ فوری بودن Instant

آینده آنلاین ژورنالیسم چیست؟

سازمان‌های سنتی گردآوری خبر، ناشران و برودکسترها تلاش‌هایشان را برای توسعه وب ادامه خواهند داد و ژورنالیسم سنتی با سرمایه‌ای زیاد از مزایای پهنای باند اینترنتی و تکنولوژی‌های برتر برای بازآفرینی رویکرد رسانه‌های سنتی بر روی وب، بهره خواهد گرفت. همچنین بلاگ‌ها به ابزاری محبوب برای مردم عادی تبدیل شده است تا آنها را مجذوب آنلاین ژورنالیسم کند.

روزنامه‌نگاران چه در درون سازمان‌های بزرگ چه در بیرون آنها، به تجربه و کشف نحوه بهترین استفاده از قابلیت‌های بومی وب برای ایجاد محیط‌های محتوایی دو رگه و جدید ادامه خواهند داد که در آن خوانندگان با واکنش‌هایشان «به آفرینندگان گروهی» در کنار ژورنالیست تبدیل خواهند شد.

قابلیت‌های وب عبارتند از:

فرا اتصال‌ها، تعاملی بودن، شخصی‌سازی، قابلیت تشکیل گروه‌ها و قابلیت ایجاد بحث‌های طبقه‌ای. وب به فراهم کردن نشریاتی برای مخاطبان کوچک‌تر و مختص شده ادامه خواهد داد. این روند در نهایت به نشریاتی برای فقط یک نفر خواهد رسید. در گذشته ما Broadcasting داشتیم اما به تدریج به سمت Narrowcasting حرکت می‌کنیم که مانند پست سنتی، فقط یک نفر مخاطب ما خواهد بود.

درباره دنیای مجازی:

گاهی دنیای مجازی خیلی بهتر از دنیای واقعی است. آنچه که ما به عنوان زمان مجازی می‌شناسیم به مراتب بزرگ‌تر از زمان واقعی است. وقتی در دنیای واقعی کتابخانه‌ها تعطیل است در دنیای مجازی سرورها تعطیل نیستند و شما می‌توانید سرچ کنید. مثلاً اگر تعداد زیادی به کتابخانه بروند ممکن است گنجایش آنها را نداشته باشد ولی در کتابخانه مجازی اینگونه نیست. در دنیای مجازی مرگ محدودیت‌های زمانی و مکانی است.

چگونه می‌توان مهارت‌های آنلاین ژورنالیسم را فرا گرفت؟

· مطالعه اصول ژورنالیسم و تکنیک‌های ژورنالیستی لازم برای نوشتن انواع مقالات.

· فراگیری نحوه جستجوی اینترنتی، کتابخانه‌ای و اصول تحقیق و تکنیک‌های گزارش‌دهی.

· یادگیری مبانی کدنویسی HTML برای تولید صفحات وب.

· آشنایی با تولید صدا و تصویر دیجیتال و تکنیک‌های مرتبط با برنامه‌نویسی وب برای افزودن عناصر چند رسانه‌ای به کارهای آنلاین ژورنالیسم.

· بسط مهارت‌های ابتدایی نویسندگی از طریق تمرین نوشتن انواع مقالات و ارائه آنها به دبیران مجرب برای بررسی و اظهارنظر.

دو نکته:

1ـ یکی از بهترین روش‌ها برای جستجو در جستجوگر google، قرار دادن کلمه: Define پیش از عبارت مورد جستجو است مثال:                                                  Define: Hyperlink

بدین ترتیب تعاریف گوناگون Hyperlink را برای ما جستجو می‌کند.

2ـ استفاده از سرویس Directory در مرورگر وب که از لینک more در کنار باکس جستجو قابل دسترسی است، می‌تواند به ما در به دست آوردن شاخه‌‌های مفاهیم مورد نظر کمک کند. مثلاً برای یافتن عبارت Online Journalism با استفاده از این سرویس، لینک‌های مرتبط با این مفهوم را در زیر شاخه‌های Social sciense، Communication و Journalism خواهیم یافت.

مفاهیم:

Hyperlink: یک پیوند در یک سند برای ارایه اطلاعات در درون همان سند یا سند دیگر. لینک‌ها کلمات یا تصاویری هستند که های‌لایت شده‌اند، وقتی که خواننده‌ای کلمه‌ای را انتخاب می‌کند سوئیچ می‌شود به جایی که هایپرلینک به او ارجاع می‌کند.

دو جور hyperlink داریم: hypertext link و Hyper graphic link

www.starrsites.com/glossary.htm

www.acad.bg/beginner/gnrt/appendix/glossary.html

Web: شبکه‌ای از سرور‌هایی است که به هم پیوند داده شده تا دستیابی به میلیون‌‌ها صفحه را از طریق ابر پیوندها فراهم کند.

www.utas.edu.au/library/etutor/main/webzglos.htm

http://fa.wikipedia.org/wiki/%d9%88%d8%a8

Internet: اینترنت یا ساده‌تر بگوییم «نت» شبکه جهانی دسترسی همگانی متشکل از شبکه‌های کامپیوتری متصل به یکدیگر است که با به کارگیری پروتکل‌های استاندارد شده اینترنت Ip و ... بسته‌های اطلاعات را جا به جا می‌کند.

www.en.wikipedia.org/wiki/Internet