با تشکر از استاد عزیز و ارجمندم دکتر یونس شکرخواه

آنلاین در مقابل چاپ سنتی

 آنلاین در مقابل چاپ سنتی

« چاپ مرده است، چاپ جایی است که واژه ها برای جان سپردن به آنجا می روند. ایده هایی که رهسپار صفحات می شوند، در همان نقطه به پایان می رسند و ... »   جف جارویس

عوامل موثر در مزیت ژورنالیسم آنلاین بر روزنامه های نوشتاری:

الف: عدم محدودیت زمانی و مکانی

ب: امکان دسترسی به ادبیات جهانی واژه ها

ج: امکان استفاده از گرافیک متحرک، موسیقی، صدا و تصویر

د: امکان ارتباط بی واسطه

ه: امکان کنش و واکنش دو سویه

و: امکان شخصی سازی

ن: رفتارهای افقی و بدون سلسله مراتب

خبرنگاری آنلاین چیست؟

خبرنگاری آنلاین دارای برخی از ویژگیهای روزنامه نگاری مطبوعاتی و خبرنگاری برای شبکه های رادیویی و تلویزیونی است، و ویژگیهای دیگری نیز دارد که مختص اینترنت هستند.

جاناتان دوب ناشر سایبر جورنالیست . نت اظهار می دارد، "خبرنگار آنلاین باید به طور همزمان در سطوح مختلف فکر کند: کلمات،    ایده ها ، ساختار گزارش، طراحی، ابزارهای تعاملی، عکسها و قضاوتهای خبری."

او اضافه کرده است:"کار تلویزیون نشان دادن اخبار است، کار مطبوعات بیشتر به شرح و تو ضیح اخبار مربوط می شود، گزارش آنلاین یعنی نمایش، تعریف، شرح و تعامل خبر." برای امکان پذیر ساختن این موارد ، خبرنگار آنلاین اطلاعات را در لایه های مختلف با استفاده از قالب های گزارشی متنوع ارائه می کند.

قالب های گزارشی آنلاین

اصلی ترین قالب گزارشی آنلاین شکل «پرینت پلاس» است. این گزارش یک متن نوشتاری است که شامل عناصر اضافه دیگری از قبیل عکس، صوت و ویدیو یا هایپرلینکهای دیگر به اطلاعات بیشتر است. با تعبیر لینکهای مختلف، خبرنگار می تواند مخاطب را در مسیر کسب اطلاعات بیشتر در تارنماهای جداگانه هدایت کند، که برخی از آنها ممکن است از منابعی به غیر از آن سازمان خبری با سابقه یا پیشینه خبری بیشتر ارائه شده باشند. گزارشهای آنلاین را می توان با اضافه کردن لینک های دیگر به پایگاه داده هایی که کاربر می تواند در آنها به جستجو بپردازد، بهتر و غنی تر ساخت.

گزارشگری مبتنی بر منبع باز

طبق رسوم ، روزنامه نگاران موضوع گزارشهای در دست تهیه را مخفی نگه می دارند. آنها نمی خواهند با اعلام سوژه فرصت تهیه گزارش اختصاصی خود را به رقیب بدهند.

رویکرد گزارشگری مبتنی بر منبع باز    (open source reporting) درست برعکس است. گزارشگر موضوع گزارش مورد نظرش را اعلام می کند و از خوانندگان می خواهد برای موضوع لید، منبع و ایده بفرستند.

گزارشگری منبع باز مبتنی بر الگوی همکاری متقابل است و نشات گرفته از آرمانی که باور دارد منابع و اطلاعات یک جامعه متشکل از خوانندگان، بیشتر از یک خبرنگار یا تحریریه است.

گزارشگری توزیع شده

گزارشگری توزیع شده یا توزیعی   (distributed reporting) یا تکیه بر سهم خوانندگان در فرستادن اطلاعات، گزارشگری منبع باز را یک گام فراتر می برد. در این الگو خوانندگان خود به گزارشگر تبدیل می شوند. آنها اطلاعات را در یک پایگاه داده ای از گزارشهای پراکنده منتشر می کنند که پس از گردآوری برای نشر نهایی آماده میشود. به طور قطع ویکی پیدیا مشهورترین نمونه این نوع گزارشگری در جهان است.

نویسندگی آنلاین

جاناتان دوب اظهار می دارد، نویسندگی آنلاین پیوندی است بین نویسندگی برای مطبوعات و نوشتن گزارش های مخصوص شبکه های پخش اخبار. او اشاره می کند که سبک کوتاه و ساده ای که گویندگان خبری ترجیح می دهند از آن استفاده کنند، نویسندگی آنلاین را ساده تر کرده است. او می گوید ولی تعداد زیادی از تارنماها قواعد اصلی خوب نوشتن را نادیده می گیرند.

دوب اضافه می کند، استفاده از لحن گفتاری مناسب است، ولی هنوز هم باید به قوائد دستوری و دیکته توجه کرد.

اسکات اتکینسون مدیر اخبار تلویزیون می گوید: بهترین توصیه اش این است که همانجوری برای اینترنت بنویسید که مثلا دارید برای دوستتان میل می نویسید.

او اضافه می کند، "معنی اش این نیست که می توانید غلط های دیکته ای داشته باشید یا به ساختار داستانی خود توجه نکنید یا موضوع اصلی را فراموش کنید. برعکس، معنی اش این است که باید به صمیمی ترین شکلی که می توانید بنویسید ."

از دکه روزنامه به دکه شیشه ای

با پیشرفت تکنولوژی اینترنت و فضای سایبر، دغدغه زمان و مکان برای کاربر از بین می رود، زیرا با انتقال روزنامه از دکه روزنامه فروشی به دکه شیشه ای ، کاربر می تواند از طریق مراجعه به فضای سایبر، روزنامه دلخواه خود را هر زمان که بخواهد بخواند. ژورنالیسم آنلاین به خاطر ساختار غیر متمرکز، افقی و دو سویه بودن کاربر را به فعالیت هر چه بیشتر در زمینه مشارکت در تهیه اطلاعات تبدیل می کند.

همچنین با گسترش متن هایپر، مخاطب و کاربر را بدون واسطه به منابع دیگر متصل میکند و به مخاطب اجازه می دهد اطلاعات بیشتری را کسب کند.

منابع:

www.hamshahrionline.ir
http://fa.wikipedia.org/wiki/
http://cyber-yasermokhtari.blogfa.com/post-2.aspx

مرتبط:

-یک روزنامه نگار آنلاین در مقابل یک روزنامه نگار چاپی-همشهری آنلاین- ترجمه یونس شکرخواه
-روزنامه نگاری آنلاین همراه با توهمات فائقه- همشهری آنلاین- دکتر نمک دوست
-گزارش نویسی در روزنامه نگاری آنلاین-همشهری آنلاین- ترجمه سالومه ابطحی
-چگونه برای وب بنویسیم- همشهری آنلاین- ترجمه سالومه ابطحی

فاکتورهای ارزیابی یک وب سایت - جلسه هفتم

فاکتورهای ارزیابی یک وب سایت ـ جلسه هفتم

منبع:

Evaluating websites :criteria and tools

اصی‌ترین فاکتور : محتوا

User context: مهم‌ترین فاکتور سرچ و نیازهای خود توست برای چه از وب استفاده می‌کنی؟ تجارت، تفریح و سرگرمی، پژوهش ...

سایت‌های متون علمی بسیار قوی و بر پایه متن هستند.

Web context: برخی از distinction تمایزات بصری که بیشتر بیانگر آن است که ماهیت محتوا را در چاپ نشان دهند در وب هم وجود دارند. اگر چه وب مشوق بیشتری برای استفاده از گرافیک دارد. حتی در رنگ می‌توان بیش از چاپ امکانات داشت.

درک اولیه از یک اتفاق

1ـ Author: چه قدر اعتبار دارند؟ وابستگی آنها چقدر است؟ زمینه آموزشی، نوشتار قبلی‌اش، تجربه او چقدر است؟ آیا کتاب‌هایی که نوشته در حوزه تخصصی او هست؟ به who's who باید مراجعه کنید که فرد چه کسی است؟

از راه‌های مختلف وابستگی‌ها و ارزش‌های آکادمیک افراد را می‌توان یافت. آیا معلمت راجع به نویسنده صحبت کرده و خودت کتابی دیده‌ای؟ بعضی اسامی در حوزه‌های مختلف مطرح می‌شوند. آیا نویسنده با نهاد خوش نام کار می‌کند؟ ارزش‌های پایه‌ای آن نهاد چیست؟

2ـ Date of publication: بالا یا پایین صفحه هست اگر نبود دنبال تاریخ کپی رایت می‌توان گشت. آخرین بازبینی همیشه پایین صفحه هست. 1ـ آیا متن به روز است یا قدیمی و کهنه است.
2ـ مضمون‌ها دچار تحول می‌شوند پس نیاز به اطلاعات جدید داریم. به خصوص در علوم انسانی به مواد چند سال قبل نیاز داریم. حتی ساعت و دقیقه را منابع خبری به ما می‌دهند.

3ـ Edition or Revision: چاپ اول است یا بازبینی شده است. در بازبینی حذف و اصلاحات انجام شده یا با نیازهای خواننده هماهنگ شده است. اگر در صفحات می‌‌گردیم باید دقت کنیم که صفحه بازبینی شده است یا خیر؟

4ـ publisher: اگر منبع توسط انتشارات دانشگاهی درآمده شهرت کافی دارد اما باید دید ناشر اعتبار کافی دارد یا خیر

5ـ Title of journal: آیا نشریه آکادمیک است یا عامیانه. اگر می‌خواهید خوب بفهمید سراغ تشخیص مجلات آکادمیک از غیر آکادمیک بروید.                                           Scholarly

آنالیز محتوا

باید بعد از درک اولیه بدنه مطلب را بررسی کنیم. باید از نیات نویسنده مطلع شویم بعد فهرست مندرجات و نمایه را ببینیم. بعد کتابشناسی را می‌بینیم. سرفصل‌ها را می‌خوانیم.

6ـ Internet Audience تحلیل مخاطب: برای مخاطب تخصصی است یا عام است. چیزی که در اختیار می‌گذارد ابتدایی است یا پیچیده و فنی.

7ـ Objective Reasoning استدلال عینی: اطلاعاتی که می‌دهد چقدر واقعیت است، چقدر نظر شخصی و چقدر تبلیغات و شعار است.

8ـ Coverage: ۱-آیا تمام منابع را می‌بیند و به مطالب دیگر ارجاع داده است؟ به حد کافی باید به منابع دیگر نگاه کنی تا بتوانی آن را مقایسه کنی. فقط خودت نمی‌توانی این امر را کشف کنی، باید با دیگران هم صحبت کنی. طیفی از دیدگاه‌ها را راجع به پوشش موضوع بگیر.

2ـ آیا مواد شما اولیه است یا ثانویه. خبرگزاری‌ها، اولیه باید باشند و روزنامه‌ها ثانویه‌اند. منابع اولیه ماده خام هستند اما منابع ثانویه متکی به منابع اولیه‌اند.

9ـ Writing style شیوه نگارش: جذاب بودن و قابل فهم بودن یا خیر؟

10ـ Evaluative Reviews ارزیابی نهایی و جمع‌بندی پایانی که براساس نگاه هر کسی است.

یک بحث آن است که فرد چقدر ارجاع خورده است.

برای مطالعه بیشتر:

Five criteria for evaluating web pages

Evaluating web sites

آشنایی با برخی از دستورات HTML- جلسه ششم

آشنایی با برخی از دستورات HTML – جلسه ششم

یادداشت برداری از کلاس دکتر شکرخواه

«اچ تی ام ال» یک زبان برای دیدن صفحات وب است . اگر صفحه وب یک خانه باشد این زبان نقشه آن خانه به شمار می رود.

در استفاده از تگهای HTML   علامت< > به معنی شروع تگ و علامت</> به معنی خاتمه تگ می باشد . هر کدام از این تگ ها در داخل این براکت < > ها می نشینند. . ما در HTML دو نوع تگ داریم :

1- تگهای جفتی (paired tags): دور متن یا تگهای دیگر را می گیرند و هرچه را که در درون دو دستور آغاز و پایان آن قرار می گیرند تغییر میدهند. مثلا

<b>This text will be bold</b>  دستور برجسته کردن یک کلمه یا عبارت

<u>This text is underline</u> دستور «زیرخط دار» کردن یک کلمه یا عبارت

<i>abc</i> دستور ایتالیک کردن یک کلمه یا عبارت

<p>abc</p> دستور ایجاد یک پاراگراف

<img src="آدرس عکس"></img> کد قرار دادن تصویر .

در این جا می تون پس از src سه خصیصه height  ،  width و Align را آورد که برای تعیین ارتفاع ، پهنا و همچنین مکان قرار گرفتن عکس به کار می رود. به این مثال توجه کنید :

<img src="آدرس عکس" width="100" height="200" align="left"></img>.

توجه کنید که align می تواند مقادیر right و middle  ، top ، bottom را به خود اختصاص دهد. .

در تگهای جفتی باید توجه داشت که هر جفت داخل جفت دیگر به کار رود . بنابر این :

<b><i></b></i> درست

<b><i></i></b> نادرست

2- تگ طاق : این تگ هیچ تکست یا تگی را تغییر نمی دهند . فقط برای ایجاد خط یا فاصله بین سطرها به کار می روند. از این تگها بسیار کم استفاده می شود.

<br/> دستور ایجاد یک خط فاصله

<hr/> دستور ایجاد یک خط افقی

<a href="آدرس سایت مورد نظر">این جا عبارتی است که در صفحه وب دیده می شود</a>.

برای آشنایی بیشتر به این سایتها مراجعه فرمایید :

۱ - w3schhls  لاتین

۲- w3schools لاتین

۳- استاد آنلاین - فارسی

نوشتن برای وب - جلسه پنجم

نوشتن برای وب (Writing for the web) ـ جلسه پنجم

یادداشت‌برداری از کلاس دکتر یونس شکرخواه

منبع این بحث: http://www.Macloo.com

Text Format (شکل متن) در محیط شامل عناصر زیر است:

1ـ پاراگراف‌های کوتاه

2ـ چانک (اطلاعات تکمیل‌کننده متن) Chunk: تقریباً می‌توان آن را مثل پانوشت دانست یا مثل گزاره‌های دیکشنری یعنی همان تعریف دائرت ‌المعارفی است. باید توجه داشت که چانک با سابقه خبر یا Background فرق دارد و در واقع اطلاعات تکمیل‌کننده است که می‌تواند مربوط به گذشته  یا آینده  هم باشد و در خبر اصلی نمی‌آید بلکه به آنها لینک داده می‌شود.

برای نوشتن چانک‌ها باید:

۱- آنها را کوتاه بنویسید و اندازه آن را متن اصلی مشخص می‌کند. زمان، مکان و شخص سه عاملی هستند که در روزنامه‌نگاری موضوع را عوض می‌کند و لذا چانک بین تغییر موضوعات قرار می‌گیرد یعنی زمانی که زمان، مکان و شخص عوض می‌شوند که بین 250 تا 350 کلمه طول دارد ولی برای افراد تخصصی گاهی به 500 کلمه نیز می‌رسد.

 2ـ در چانک ایده‌ها را به کوتاه‌ترین صورت ممکن تلخیص می‌نماییم به گونه‌ای که جامع و مانع  همچنین قابل فهم باشد.

 3ـ در چانک‌نویسی، مباحثی که ما را از Single Idea دور می‌کند، باید به چانکی دیگر ارجاع شود (به این معنی که در یک چانک درباره یک چیز بنویسیم).

3ـ تیترها (عناوین): باید توجه کرد که وقتی تیتر یا عبارت داریم همه آن را لینک نکنیم. Heakingها در بالای هر صفحه باید مطلقاً clear باشند که آن متن شامل چه چیزهایی می‌باشد یا راجع به چه چیزی است.

4ـ عناوین فرعی: اگر متن شما از 300 کلمه بیشتر باشد عنوان فرعی می‌تواند به خواستن کمک کند تا با شادابی و کارایی بیشتر متن را از طریق چشم اسکن کند.

5ـ حروف بزرگ‌تر: کلمات یا عباراتی که Bold می‌شوند می‌توانند خوانندگان را برای رسیدن به مطلب راهنمایی کنند.

6ـ فهرست‌ها (lists): (مثل عددگذاری خودکار word) 

محتوای متن (Text Context)

در وب تحصیلات مخاطب را  12 کلاس در نظر می‌گیرند لذا باید محتوای متن شامل موارد زیر باشد:

1ـ ایجاز (Breavity): یعنی کلمات غیرضروری حذف گردند و از استفاده از کلمات خست به خرج داد و نیز باید سادگی و بی‌تکلفی را در متن به کار گیریم.

 2ـ به کار بردن افعال معلوم (Active verb): در وب از وجه معلوم به جای مجهول استفاده می‌شود.

3ـ صراحت در بیان منظور: بدین معنا که باید صریح گفت همانگونه که مردم در گفتگوهای روزانه می‌گویند.

4ـ پرهیز از زواید / حشو / اطناب: به طوری که از وقت مخاطب کمال استفاده را بکنیم و از زیاده‌گویی بپرهیزیم.

نکاتی درباره لینک‌ها:

لینک باید توقع منطقی خواننده را برآورده کند و او از کلیک کردن بر روی آن نتیجه مطلوب را بگیرد. درج عنوان «click here» چندان درست نیست.

لینک‌ها باید دارای شرایط زیر باشند:

1ـ شکسته نباشند یعنی بر اثر کلیک آنها خطا رخ ندهد.

2ـ لینک شاخصی از محتوا باشد (به جای عبارت این جا را کلیک کنید می‌توان کلمه لینک شده را متناسب با متن آورد).

3ـ لینک می‌تواند کنش‌ها و عملکرد دیگران را جلوه دهد. مثلاً آوردن عبارت «گل‌های مهم فوتبال» برای لینک به جای عبارت «این جا را کلیک کنید».

4ـ با قیافه ظاهری لینک می‌توان نشان داد که با چه واکنش و عملکردی رو به رو خواهیم شد. مثلاً برای ارجاع دادن به یک موزیک می‌توان از علامت‌های قراردادی «پنل‌های ویدیو» استفاده کرد. و یا برای باز کردن فایل‌های «اکروبات ریدر» و «پاور پوینت» می‌توان از آیکون‌های بیانگر این نوع محتواها در لینک دادن استفاده کرد.

5ـ عبارت بیش از پنج کمله را نمی‌شود لینک داد. تغییر رنگ لینک برای مخاطب جالب است. ناخوانی لینک را مراقبت کنید.

گونه های رسانه های آنلاین - جلسه چهارم

گونه‌های رسانه‌های آنلاین ـ جلسه چهارم:

یادداشت‌برداری از کلاس دکتر یونس شکرخواه:

گونه‌های رسانه‌های آنلاین عبارتند از:

1ـ Text متن

2ـ Photo عکس

3ـ Graphic گرافیک

4ـ Audio صدا

5ـ Video ویدیو

در آنلاین عکس سه گونه به کار می‌رود:

1ـ Single (مشترک میان روزنامه‌های چاپی و آنلاین)

2ـ Gallery (در روزنامه‌های چاپی استفاده نمی‌شود).

3ـ Slide show (در روزنامه‌ها استفاده نمی‌شود). در این گونه با اینکه خود عکس‌ها متحرک هستند (یعنی یکی پس از دیگری بدون دخالت دست نمایش داده می‌شوند) و یا اینکه کاربر قادر است با در اختیار داشتن دکمه‌های کنترل به عکس بعدی، قبلی، آخرین عکس و یا اولین عکس برود.

گرافیک Graphic:

ثابت، دارای لوگو و تیتر است، بعضی گرافیک‌ها «ایلاستراسیون» هستند و اطاعات خاصی نمی‌دهند. اما Infographicها اطلاعات می‌دهند. اینفوگرافیک‌ها لزوماً در خبر استفاده نمی‌شوند. اما گونه Newsgraphic در خبر کاربرد دارند.

صدا Audio:

صداها در آنلاین ژورنالیسم سه حالت دارند:

1ـ Instant یا فوری

2ـ Loop که مثلاً آهنگ روی سایت را مدام تکرار می‌کند.

3ـ No Loop که صدای مورد نظر را بدون تکرار پخش می‌کند.

متن یا Text سه حالت دارد:

1ـ استاتیک: شبیه متن چاپی است که حرکت و تغییر ندارد و کاربران نمی‌توانند آن را تغییر دهند. این متن می‌تواند داخل یک باکس قرار گیرد که آن باکس متحرک است.

2ـ دینامیک: در این حالت متن قابلیت پنهان شدن و یا نمایش را داراست و همچنین اندازه حروف آن نیز تغییر می‌کند.

3ـ لینک: لینک ما را به اطلاعات موردی هدایت می‌کنند. این اطلاعات یا در خود سایت قرار دارند یا در سایت‌های دیگر. معمولاً رنگ متن لینک داده شده با متن عادی تفاوت دارد.

کاربران با سایت‌ها از پنج طریق تعامل می‌کنند:

1ـ از طریق Input‌: محلی که Text را وارد می‌کنیم. در این فرم‌ها اطلاعات مورد نظر را یا خودمان در باکس‌های خالی داده شده تایپ می‌کنیم (مانند نام خانوادگی و ...) یا اینکه از طریق «دکمه‌های رادیویی» مثلاً شهر مورد نظر را از فهرست داده شده انتخاب می‌کنیم. در حالت دیگر از «چک باکس»ها استفاده می‌کنیم. مثل زمانی که از ما می‌خواهند جنس زن یا مرد، یکی را علامت بزنیم. «لیست‌ها» نیز روشی دیگر برای انتخاب داده‌ها هستند. این فرم‌ها برای مواردی مانند امتحانات آنلاین، نظرسنجی‌ها، خرید کالاها و ... کاربرد دارند.

2ـ ایمیل Email

3ـ Discussion یک گفتگوی غیرهمزمان (Asynchronous) است. در این روش افراد با عضویت در گروه‌های خاص می‌توانند سؤالات خود را مطرح کنند و با فاصله زمانی کوتاه یا طولانی جواب خود را در همان صفحه دریافت نمایند. از این روش برای آموزش نیز استفاده فراوانی می‌شود.

4ـ Chat بر خلاف Discussion به ارتباط همزمان Synchronous افراد با یکدیگر اطلاق می‌گردد. بعضی چت‌ها مدیریت نیز دارند و افراد باید با ثبت‌نام از آن استفاده کنند. این سایت‌ها امکانات مالتی مدیا و همچنین گروه‌های تخصصی دارند. مانند Yahoo messenger و Paltalk اما برخی دیگر از سیستم‌های چت، مدیریت خاصی ندارند.

5ـ Publication در این روش افراد می‌توانند در مطالب سایت شراکت داشته باشند. نمونه این روش، امکان کامنت (نظر) گذاشتن است که در بسیاری از وبلاگ‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

برای مطالعه بیشتر به این سایتها مراجعه فرمایید:

http://www.w3schools.com/xhtm/default.asp

http://www.w3schools.com/html/default.asp

http://www.ostadonline.net/courses.asp?a=4

لایه بندی سایتها - جلسه سوم

آنلاین ژورنالیسم چیست؟ جلسه سوم

حاصل یادداشت‌برداری از کلاس دکتر شکرخواه

 لایه‌بندی سایت‌ها

در ماژول News Gathering در بخش آنلاین ژورنالیسم ما از منابع مختلفی خبر تهیه می‌کنیم. مهم‌ترین منبع تهیه اخبار برای ما Search engines هستند. بنابراین آشنایی با آنها بسیار مهم است که در واقع خود نوعی مدیریت دارایی‌های دیجیتال محسوب می‌گردد.

ماشین‌های جستجو، دو کار مهم برای ما انجام می‌دهند:

1ـ فراهم کردن داده‌ها (Data gathering)

2ـ جمع‌آوری اخبار (News gathering)

برای آشنایی بیشتر با موتورهای جستجو بهتر است کمی درباره ساختار سایت‌ها بدانیم.

هر سایت علاوه بر پوسته ظاهری که همان Skin است از سه بخش اساسی تشکیل شده است که عبارتند از: Home page، Category و Show news.

1ـ Home page (صفحه اصلی) همان صفحه‌ای است که با وارد کردن آدرس در مرورگر وب آن را مشاهده می‌کنیم که با وجود تنوع بسیار از اصولی پیروی می‌کنند که در درس‌های آتی با آنها آشنا می‌شویم. برای آشنایی بیشتر با صفحه اول، به عنوان نمونه به سایت همشهری آنلاین مراجعه نمایید.

2ـ Category (مقوله)، عناوین کلی هستند که برای دسته‌بندی و سهولت دستیابی به اخبار و اطلاعات ایجاد می‌شوند. مثلاً در سایت همشهری آنلاین در صفحه اول مقولاتی مانند: جهان، سینما، بهداشت محیط زیست و ... مشاهده می‌کنید.

مقوله‌بندی داده‌های موجود در وب، براساس تقسیم‌بندی زیر صورت می‌گیرد:

(General Term) GT همان اصطلاحات عمومی (اعم) ماند اقتصاد، سیاست و ... است.

(Related Term) RT اصطلاحات مرتبط، مثلاً در موضوع اقتصاد: گرانی، بودجه، بیکاری و ...

(Narrow Term) NT اصطلاحات تخصصی (اخص) است. مثلاً در اقتصاد: بورس

>یک سردبیر خوب به سه موضوع بالا توجه می‌کند<

نکته: نقطه اتصال بین GT، RT و NT یک چیز است و آن مدیریت دارایی‌های دیجیتال است.

ـ دیزاین یک سایت فقط دیزاین نیست بلکه یک نوع معماری، ساخت‌بندی و مقوله‌بندی اطلاعات است. سهولت در دسترسی و بازیابی اطلاعات است.

3ـ Show news که در این لایه با محتویات خود خبر یا داده مواجه می‌شویم.

نکته و واژه:

ـ tagها دیده نمی‌شوند و ارتباطی با کلمات کلیدی ندارند.

ـ Tips & Tricks (توصیه‌ها و شیطنت‌ها) فنون کار با اینترنت و میان‌برها.

ـ سایت همشهری آنلاین سه لایه بحث شده را داراست.

Meta Search Engines:  امکان جستجوی همزمان در چند موتور جستجو را فراهم می‌آورند. برخی از این موتورهای جستجو دارای دیتابیس اولیه هستند اما برخی مانند goole  و yahoo  دارای دیتا بیس های گسترده تری هستند.

آشنایی با برخی meta search engines:

- Dogpile

ـ یکی از کارهایی که این موتور جستجو انجام می‌دهد این است که از چند موتور جستجوی دیگر هم استفاده می‌کند.

- about

ـ طبقه‌بندی‌های این موتور جستجو حالت Directory دارد و مخاطب را راهنمایی می‌کند. این یکی از موتورهایی است که بیشتر به درد غیرحرفه‌ای‌ها می‌خورد. جستجو براساس Directory برای دانشجویان و علاقه‌مندان به پژوهش بسیار مفید است.

Yahoo و google از آن سایت‌هایی هستند که Directory دارند.

در دایرکتوری‌ها با همان منطق GT، RT، NT کار می‌کنیم.

ـ در جستجو بر مبنای دایرکتوری در گوگل، Rank سایت‌های جستجو شده نیز نشان داده می‌شود. به این ترتیب می‌توان فهمید که از میان سایت‌های پیدا شده، کدامیک محبوب‌ترند. در یاهو نیز این Rank به وسیله علامت @ در انتهای مقوله دیده می‌شود.

Communication @ به این معنی است که مثلاً مقوله Communication زیاد دیده شده است.

دیگر متا سرچ انجین ها:

Surfwax – Clusty – Vivisimo – Mamma – Altavista – Copernic

سایت‌های مفید:

Refdesk در این سایت می‌توانید آخرین اخبار، جالب‌ترین عکس‌ها، جمله روز، آموزش روز، تفسیر روز و صدها لینک جالب دیگر را بیابید.

Pewcenter این سایت یکی از معتبر‌ترین مراکز تحقیقاتی دنیا به ویژه در زمینه ارتباطات است.

Daily Howler در این سایت می‌توانید آخرین گاف‌های رسانه‌های خبری غرب را ببینید.

برای مطالعه بیشتر:

www.lib.berkeley.edu/TeachingLib/Internet/MetaSearch.html

آنلاین ژورنالسیم چیست؟ - جلسه دوم

آنلاین ژورنالیسم چیست؟ جلسه دوم 5/12/1385

یادداشت‌برداری از کلاس دکتر شکرخواه

منبع لاتین Online Journalism FAQ

تعریف ژورنالیسم: روزنامه‌نگاری در واقع یک عبارت non – fiction و مستند است. هر روایت غیرداستانی یا خطی که واقعیت‌ها (facts) و رخدادهایی (Events) را که عمیقاً ریشه در زمان دارد تجزیه و تحلیل می‌کند (خواه مربوط به زمان معاصر باشد خواه تاریخی).

این روایت‌ها را خبرنگاران، نویسندگان و سردبیران انتخاب و مرتب می‌کنند تا روایتی را از منظری ویژه و از دید متفاوت بیان نمایند.

روزنامه‌نگاری به طور سنتی چاپی بوده یا روی فیلم (اشاره به صنعت سینما) present می‌شده یا روی رادیو و تلویزیون broadcast می‌شده است.

«آنلاین» به عنوان یک گونه متفاوت روزنامه‌نگاری جایگاه‌های متفاوتی دارد. برجسته‌ترین این جایگاه‌ها، world wide web یا (www) یا w3 به اضافه سرویس‌های اطلاعات تجاری آنلاین، مانند (AOL) است. ایمیل‌های ساده اینترنتی نیز نقش بزرگی ایفا می‌کنند. سی‌دی‌رام‌هایی که به یک وب سایت یا یک عرصه آنلاین دیگر پیوند داده شده‌اند نیز اهمیت دارند به علاوه اینترانت‌ها و سیستم‌های BBS (مخفف Bulletin board system).

اینترنت در گذشته و اکنون:

ـ در گذشته اینترنت فقط خط بود و تصویر و صدا نداشت. اینترنت اتصال تلفن‌ها و کامپیوترها و  سرورها به هم بود. مثل ارتباط chat که تنها خط است. اما web علاوه بر خط دارای صدا و تصویر نیز هست. صفحات ترکیبی از صوت و تصویر و خط است. بحث www استخوان‌بندی آنلاین است.

ویژگی‌های آنلاین ژورنالیسم:

1ـ Real Time قابلیت پخش همزمان:

آنلاین ژورنالیسم می‌تواند با به روزرسانی اخبار فوری و حوادث در زمانی که رخ می‌دهند، به صورت همزمان منتشر شود.

2ـ Shifted Time قابلیت پخش با زمان تأخیر:

آنلاین ژورنالیسم همچنین از قابلیت پخش با زمان تأخیر (زمان غیرواقعی نیز استفاده می‌برد. تنها فرق‌اش این است که دامنه مخاطبان‌اش یکی نیست. آنلاین دقیقاً مانند نشریات چاپی می‌تواند مقالات را برای مشاهده در زمان حال یا آینده منتشر و بایگانی نماید. برخلاف رادیو و تلویزیون یک طرفه به کرسی نمی‌رود. صد البته دسترسی به مقاله‌های ژورنالیسم بسیار آسان‌تر از چاپی‌هاست.

3ـ Multimedia (چند رسانه‌ای) جزئی از آنلاین ژورنالیسم:

آنلاین ژورنالیسم می‌تواند از اِلِمان دیگری هم به نام مالتی مدیا استفاده کند که می‌تواند مشتمل بر متن، گرافیک، صدا، موسیقی، موشن ویدیو، انیمیشن (پویانمایی) و 3D (کارهای سه بعدی و پرسپکتیو) باشد. اینها ویژگی‌هایی است که در رادیو، تلویزیون و روزنامه وجود ندارد.

4ـ Interactive (تعاملی):

حالت کنش و واکنش متقابل داشتن است (State of being Interactive). این راز آنلاین ژورنالیسم و بهترین ویژگی برای آن است. فرا اتصال‌ها (Hyperlinks) مکانیزمی عمده را برای این تعامل بر روی وب مهیا می‌کنند. مصادیق آنلاین ژورنالیسم همان هایپرنیک‌هاست، اصلیترین چیزی که مکانیزم وب را به رخ می‌کشد.

مقایسه آنلاین ژورنالیسم با روزنامه‌نگاری سنتی:

روزنامه‌نگاری سنتی شامل نشریات چاپی، رادیو و تلویزیون و دیجیتال ژورنالیسم، هادی مخاطب است، مخاطبان را راه می‌برد و به وسیله یک روایت خطی (Linear narrative) هدایت می‌کند، یک طرفه است.

باسیتیزن کار دارد نه با نتیزن. اما آنلاین ژورنالیسم، به مخاطب اجازه می‌دهد پارتیسیپنت باشد (مشارکت کند) به گونه‌ای که او مسیر ]دلخواهش[ را با کلیک کردن بر روی مجموعه‌ای از صفحات لینک داده شده، انتخاب می‌‌کند.

از کارهای دیگر روزنامه‌نگاری آنلاین این است که عمق می‌بخشد، جزئیات و توصیف به همراه می‌آورد. یک روزنامه‌نگاری آنلاین می‌تواند مجموعه‌ای از صفحات متصل به هم باشد.

بحث feed back:

در آنلاین ژورنالیسم خوانندگان / مشارکت‌کنندگان می‌توانند فوراً به مطالبی که ژورنالیست آنلاین برای آنها مهیا کرده است پاسخ دهند. این پاسخ‌ها به شکل‌های متعددی به خود می‌گیرند که عبارتند از:

· ایمیل به گزارشگر یا دبیر که به نامه‌های سنتی که به دبیران نشریات چاپی ارسال می‌شود، شباهت دارد. با این تفاوت که نامه‌ها در آنلاین ژورنالیسم، سریع‌تر از نامه‌های ارسالی به نشریات چاپی منتشر می‌شوند. آنلاین ژورنالیسم همچنین از «بحث‌های مقوله‌بندی شده» بهره می‌برد که به خوانندگان مجال پاسخگویی سریع به یک مقاله و همچنین نظرات دیگر خوانندگان را می‌دهد.

· خوانندگان می‌توانند در «آفرینش دسته‌جمعی» یک «محیط محتوایی» که از مقاله اولیه و گزارش اصلی آنلاین ژورنالیست نشان می‌گیرد، مشارکت کنند. بلاگ‌ها (مختصر شده وبلاگ) این فرآیند را تسهیل می‌کنند.

ویژگی‌های انتشار در آنلاین ژورنالیسم (News Distribution):

1ـ ارزان بودن Cheap

2ـ در دسترس همگان بودن Ubiqutious

3ـ فوری بودن Instant

آینده آنلاین ژورنالیسم چیست؟

سازمان‌های سنتی گردآوری خبر، ناشران و برودکسترها تلاش‌هایشان را برای توسعه وب ادامه خواهند داد و ژورنالیسم سنتی با سرمایه‌ای زیاد از مزایای پهنای باند اینترنتی و تکنولوژی‌های برتر برای بازآفرینی رویکرد رسانه‌های سنتی بر روی وب، بهره خواهد گرفت. همچنین بلاگ‌ها به ابزاری محبوب برای مردم عادی تبدیل شده است تا آنها را مجذوب آنلاین ژورنالیسم کند.

روزنامه‌نگاران چه در درون سازمان‌های بزرگ چه در بیرون آنها، به تجربه و کشف نحوه بهترین استفاده از قابلیت‌های بومی وب برای ایجاد محیط‌های محتوایی دو رگه و جدید ادامه خواهند داد که در آن خوانندگان با واکنش‌هایشان «به آفرینندگان گروهی» در کنار ژورنالیست تبدیل خواهند شد.

قابلیت‌های وب عبارتند از:

فرا اتصال‌ها، تعاملی بودن، شخصی‌سازی، قابلیت تشکیل گروه‌ها و قابلیت ایجاد بحث‌های طبقه‌ای. وب به فراهم کردن نشریاتی برای مخاطبان کوچک‌تر و مختص شده ادامه خواهد داد. این روند در نهایت به نشریاتی برای فقط یک نفر خواهد رسید. در گذشته ما Broadcasting داشتیم اما به تدریج به سمت Narrowcasting حرکت می‌کنیم که مانند پست سنتی، فقط یک نفر مخاطب ما خواهد بود.

درباره دنیای مجازی:

گاهی دنیای مجازی خیلی بهتر از دنیای واقعی است. آنچه که ما به عنوان زمان مجازی می‌شناسیم به مراتب بزرگ‌تر از زمان واقعی است. وقتی در دنیای واقعی کتابخانه‌ها تعطیل است در دنیای مجازی سرورها تعطیل نیستند و شما می‌توانید سرچ کنید. مثلاً اگر تعداد زیادی به کتابخانه بروند ممکن است گنجایش آنها را نداشته باشد ولی در کتابخانه مجازی اینگونه نیست. در دنیای مجازی مرگ محدودیت‌های زمانی و مکانی است.

چگونه می‌توان مهارت‌های آنلاین ژورنالیسم را فرا گرفت؟

· مطالعه اصول ژورنالیسم و تکنیک‌های ژورنالیستی لازم برای نوشتن انواع مقالات.

· فراگیری نحوه جستجوی اینترنتی، کتابخانه‌ای و اصول تحقیق و تکنیک‌های گزارش‌دهی.

· یادگیری مبانی کدنویسی HTML برای تولید صفحات وب.

· آشنایی با تولید صدا و تصویر دیجیتال و تکنیک‌های مرتبط با برنامه‌نویسی وب برای افزودن عناصر چند رسانه‌ای به کارهای آنلاین ژورنالیسم.

· بسط مهارت‌های ابتدایی نویسندگی از طریق تمرین نوشتن انواع مقالات و ارائه آنها به دبیران مجرب برای بررسی و اظهارنظر.

دو نکته:

1ـ یکی از بهترین روش‌ها برای جستجو در جستجوگر google، قرار دادن کلمه: Define پیش از عبارت مورد جستجو است مثال:                                                  Define: Hyperlink

بدین ترتیب تعاریف گوناگون Hyperlink را برای ما جستجو می‌کند.

2ـ استفاده از سرویس Directory در مرورگر وب که از لینک more در کنار باکس جستجو قابل دسترسی است، می‌تواند به ما در به دست آوردن شاخه‌‌های مفاهیم مورد نظر کمک کند. مثلاً برای یافتن عبارت Online Journalism با استفاده از این سرویس، لینک‌های مرتبط با این مفهوم را در زیر شاخه‌های Social sciense، Communication و Journalism خواهیم یافت.

مفاهیم:

Hyperlink: یک پیوند در یک سند برای ارایه اطلاعات در درون همان سند یا سند دیگر. لینک‌ها کلمات یا تصاویری هستند که های‌لایت شده‌اند، وقتی که خواننده‌ای کلمه‌ای را انتخاب می‌کند سوئیچ می‌شود به جایی که هایپرلینک به او ارجاع می‌کند.

دو جور hyperlink داریم: hypertext link و Hyper graphic link

www.starrsites.com/glossary.htm

www.acad.bg/beginner/gnrt/appendix/glossary.html

Web: شبکه‌ای از سرور‌هایی است که به هم پیوند داده شده تا دستیابی به میلیون‌‌ها صفحه را از طریق ابر پیوندها فراهم کند.

www.utas.edu.au/library/etutor/main/webzglos.htm

http://fa.wikipedia.org/wiki/%d9%88%d8%a8

Internet: اینترنت یا ساده‌تر بگوییم «نت» شبکه جهانی دسترسی همگانی متشکل از شبکه‌های کامپیوتری متصل به یکدیگر است که با به کارگیری پروتکل‌های استاندارد شده اینترنت Ip و ... بسته‌های اطلاعات را جا به جا می‌کند.

www.en.wikipedia.org/wiki/Internet

درآمدی کوتاه بر روزنامه نگاری آنلاین- جلسه اول

درآمدی کوتاه بر روزنامه‌نگاری آنلاین ـ جلسه اول 28/11/1385

متن حاضر از جزوه‌های کلاسی دکتر یونس شکرخواه است.

در نگاهی کلی ما با سه ماژول یا عرصه سروکار داریم:

News gathering     یا جمع‌آوری اخبار،

New processing     یا پردازش اخبار،

News distribution        یا توزیع و انتشار اخبار

1ـ News Gathering:

در دنیای واقعی (Real world) حوادث و رویدادهای زیادی رخ می‌‌‌دهد مانند حوادث طبیعی، حوادث ناشی از دخالت انسان و غیره، ما به عنوان یک خبرنگار و دست‌اندرکار رسانه باید از میان این رویدادها تعدادی را براساس معیارهایی (ارزش‌های خبری) برگزینیم و آنها را به دنیای رسانه بیاوریم. یعنی ما در این ماژول از Real world وارد دنیای رسانه (media) می‌شویم و رویدادها را رسانه‌ای می‌کنیم. این mediaها سه گروهند:

الف: printed media رسانه‌های چاپی مانند روزنامه ومجله

ب: Electronic media رسانه‌های الکترونیک مانند رادیو و تلویزیون

ج: Digital media مانند انواع حافظه‌ها، سی‌دی‌‌ها، فلاپی و کول دیسک

2ـ News Processing:

در این مرحله رویدادهای انتخاب شده توسط سردبیران پردازش می‌شوند.

3ـ News distribution:

همه مدیاها حامل محتوا هستند (Carrier of content). این Carrierها بر حسب نوع media متفاوتند، پس ما دراینجا با ماژول توزیع سروکار داریم.

* در printed media مرکب (جوهر) نقش carrier را به عهده دارد. در Electronic media سیگنال‌ها (signals) و در Digital media صفر و یک (01) این نقش را بر عهده دارند. نکته مهم دیگر این است که این محتوا باید به سطح رواج (currency) برسد. >در زبان‌شناسی coinage یعنی ایجاد کلمه جدید و بعد باید currency یعنی تداول پیدا کند.<

مالتی مدیا (Multimedia) هم از اینجا آغاز می‌شود که ما می‌خواهیم آن contentای که همیشه داشتیم تبدیل کنیم به صفر و یک، چون راحت‌تر است و آن سختی کار را ندارد. روزنامه‌نگاری آنلاین یک جور یاد گرفتن مدیریت دارایی‌های دیجیتال است. جوهره بحث ما این است که می‌خواهیم طی فرایندی digital media همه محتواها شامل متن، صدا و تصویر را به صفر و یک تبدیل کنیم زیرا شیوه دیجیتال بر خلاف دیگر mediaها قابلیت مدیریت بیشتری دارد.

یک بحث واژگانی

سه واژه روزنامه‌نگاری الکترونیک، روزنامه‌نگاری دیجیتال و روزنامه‌نگاری سایبر به عنوان واژه‌‌هایی معادل با روزنامه‌نگاری آنلاین به کار می‌روند. در اینجا توجه به دو نکته مهم است:

نخست اینکه واژه روزنامه‌نگاری خود ترکیبی نابجاست که از فرط تکرار و در نتیجه رواج در حوزه ادبیات ارتباطاتی ایران چاره از به کار بردن آن نداریم. دوم اینکه سه واژه معادلی فوق که برای روزنامه‌نگاری آنلاین مطرح می‌شوند، هیچکدام بیان‌کننده حوزه معنایی این تخصص نیستند زیرا:

Electronic journalism: واژه الکترونیک در علم ارتباطات به وسایل ارتباط جمعی رادیو و تلویزیون اشاره می‌کند در نتیجه این اصطلاح برای انتقال مفهوم روزنامه‌نگاری آنلاین مناسب نیست.

Digital journalism: هر چیزی که اطلاعاتش به صفر و یک تبدیل شده باشد دیجیتال است. در سی‌دی‌ ما محتوای دیجیتال داریم، در کول دیسک هم همین‌‌طور. این واژه نیز برای انتقال مفهوم روزنامه‌نگاری آنلاین مناسب نیست زیرا تا زمانی که حوزه دیجیتال به انتشار عمومی نرسیده باشد آن مفهوم را نمی‌رساند.

Online journalism: یعنی اطلاعات صفر و یک روی خط اینترنت وجود دارد و قابل دسترسی است.

اطلاعات مرکب (محتوای رسانه‌های چاپی) و سیگنال به راحتی تبدیل به صفر و یک می‌شوند اما آنلاین شدن آن نیاز به کار حرفه‌ای دارد. آنلاین مهارت‌ها و شکل‌های عرضه خودش را می‌خواهد.

Cyber journalism: سایبر ژورنالیسم شکل پیشرفته آنلاین ژورنالیسم است.

نوربرت وینر Norbert wiener ، پدر علم سایبرنتیک است. او می‌گوید بین آدم ـ آدم،
آدم ـ ماشین و ماشین ـ ماشین یک نوع بده بستان‌هایی وجود دارد. یک تبادل فید و فیدبکی
(feed & feedback) وجود دارد. وی می‌گوید هستی مجموعه‌ای از فیدبک‌های خستگی‌ناپذیر است.

مثلاً ما شماره به موبایل می‌دهیم و آن دستگاه شماره را می‌گیرد.

* قابلیت واکنش‌ ماشین و فعال بودن ماشین خودش سایبر است. سایبر بودن فیدبک‌ها مهم است و از تلاش user کم می‌شود. یعنی کاربر تلاشش به سمت صفر میل می‌کند. به این معنی که مخاطب با سهولت و سرعت به اطلاعات مورد علاقه‌اش دست می‌یابد، اما سیستم به سمت صد حرکت می‌کند، در واقع این سیستم است که بیشترین تلاش را می‌کند.اما در آنلاین user تلاشش زیاد است.

یک مثال برای روشن‌تر شدن مطالب بالا:

مثلاً شما یک پایان‌نامه‌ای دارید، اگر نوشتاری باشد می‌شود printed media، وقتی آن را بدهید روی سی‌دی بریزند می‌شود Digital media، وقتی آن را بیاورید و بگذارید در محیط آنلاین می‌شود Online journalism (روزنامه‌نگاری روی خط)، وقتی بدهید در تلویزیون بخوانند می‌شود Electronic journalism.

* برای نزدیک شدن ذهن به مفهوم سایبر، می‌توان به عنوان مثال به امکانات برخی از خدمات‌دهندگان ایمیل اشاره کرد در این نوع خدمات می‌توان پیام‌‌هایی را ذخیره کرد که در مقابل نامه‌های ارسالی (فید) بتوانند بازخورد مناسب (فیدبک) را بدون دخالت ارسال کنند.

ـ مثلاً من در مسافرتم در آمازون و هیچ دسترسی به وب ندارم، شما به من ایمیل می‌زنید، من قبلاً به دستگاه سپردم که به نامه‌های الکترونیکی شما به صورت اتوماتیک جواب بدهد: من در مسافرت هستم و به وب دسترسی ندارم یک هفته دیگر به نامه شما پاسخ خواهم داد. یا مثلاً به دستگاه می‌سپارید که من فقط می‌خواهم از همشهری آنلاین صفحات اقتصادی، سیاسی و حوادث را ببینم.

ـ ـ اگر ما بتوانیم Digital media،Electronic media  و Printed media را آنلاین‌‌ترش کنیم بهتر است.

مالتی مدیا می‌تواند در خدمت سایبر ژورنالیسم باشد که در آن صورت نیاز به امکاناتی چون پهنای باند و server بزرگ دارد.

برای آشنایی بیشتر این مقالات را مطالعه کنید:

مهارت‌های روزنامه‌نگاری آنلاین ـ همشهری آنلاین ـ ترجمه سالومه ابطحی
روزنامه‌نگاری آنلاین، انتظارات و واقعیت‌ها ـ همشهری آنلاین ـ ترجه معصومه کیهان
شیوه‌نامه: اخلاق و روزنامه‌نگاری آنلاین ـ همشهری آنلاین ـ ترجمه امید پارسانژاد